تراز مبنا چیست و نحوه محاسبه آن(در زمین شیبدار و مسطح)
تراز مبنا
گر نهد خشت اول معمار کج/ تا ثریا میرود این دیوار کج
این ضرب المثل ارتباط بسیار زیادی با پیدا کردن تراز مبنا در ساختمان دارد.بکه شما اگر در ابتدای مسیر خشت اول (تراز مبنا) را به درستی پیدا نکنید، در ادامه در طراحی پارکینگ، طراحی رمپ ، طراحی پله ، طراحی طبقات و… به مشکل خواهید خورد و همچنین در آزمون نظام مهندسی مردود خواهید شد و در پروژه های ساختمانی طرح شما توسط کارشناسان نظام مهندسی و شهرداری رد خواهد شد.بنابراین شما در این گام از مراحل ساخت یک ساختمان به مشکلی بزرگ برخواهید خورد. به همین دلیل ما در این مقاله به صورت تخصصی به پیدا کردن تراز مبنا و نحوه محاسبه ترازمبنا پرداخته ایم.یادتان باشد چه در آزمون نظام مهندسی چه در پروژه های اجرایی طراحی شما باید مطابق ضوابط فاز 2 معماری باشد.پس در انتهای مقاله از دیگر مقاله و دوره های ما قافل نشید، زیرا ما به شما در آموزش ضوابط طراحی پلان معماری کمک میکنیم.
فهرست مطالب
تراز متوسط زمین چیست؟
از تراز متوسط زمین به عنوان مرجع در نقشه‌برداری، مهندسی عمران، ناوبری و علوم زمین‌شناسی استفاده میشود تا ارتفاع و عمق مکان‌های مختلف زمین به طور دقیق و استاندارد تعیین شود.
تراز متوسط زمین در زمین های شیب دار از میانگین دو تراز بالادست و پایین دست بدست می‌آید
سطح مبنا چیست؟
سطح مبنا در ساختمان (که به انگلیسی “Benchmark” یا “Building Datum” نامیده میشود) یک نقطه مرجع مشخص و ثابت در محل ساخت و ساز است که برای تعیین ارتفاعات مختلف و موقعیت‌های عمودی در طول مراحل مختلف ساخت و ساز استفاده میشود. این سطح مبنا به مهندسان و معماران کمک میکند تا بتوانند به دقت ارتفاعات و سطوح مختلف را در پروژه‌های ساختمانی تنظیم و کنترل کنند.
چگونه کدارتفاعی را حساب کنیم؟
- -انتخاب و تعیین سطح مبنا (Benchmark)
- -استفاده از ابزارهای نقشه‌برداری
- -محاسبه ارتفاع نقاط مختلف:
- -ثبت و مستندسازی ارتفاعات:
- -بررسی و تطبیق با نقشه‌ها:
کد ارتفاعی چیست؟
کد ارتفاعی در ساختمان، یک مقدار عددی است که ارتفاع یک نقطه مشخص را نسبت به یک سطح مرجع (Benchmark) تعیین میکند. این کد برای تعیین ارتفاعات مختلف در پروژه‌های ساختمانی، از قبیل طبقات، سقف‌ها، و تاسیسات، استفاده میشود. استفاده از کدهای ارتفاعی به مهندسان، معماران و پیمانکاران کمک میکند تا بتوانند موقعیت عمودی اجزای مختلف ساختمان را به دقت تنظیم و کنترل کنند.
نحوه محاسبه تراز مبنا
بعد از تحلیل و بررسی شرایط زمین و تحلیل سایت شما بایستی تراز مبنا را در پروژه خود پیدا کنید. تراز مبنا همان کد صفر صفر ساختمان میباشد که از آن برای محاسبه کدهای ارتفاعی مهم ساختمان مانند تراز طبقات و پارکینگ و بام و… استفاده میکنیم.
نکته مهم:در آزمون نظام مهندسی همیشه شمارا به چالش میکشند و در پروژه های اجرایی نیز همیشه پیدا کردن تراز مبنا کار راحتی نخواهد بود، بنابراین شما باید بدانید در هر شرایط زمین مانند شیب دار بودن یا مسطح بودن زمین چطور تراز مبنا را محاسبه کنید.
محاسبه تراز مبنا در زمین مسطح
اگر در پروژه اجرایی شما زمین مسطح بود یا معبر عمومی شما زمین مسطح و بدون شیب بود شما تراز مبنا خود را از پیاده رو در نظر میگیرید، یعنی اصطلاحاً 0.00 ساختمان شما همان پیاده رو میباشد و مابقی کدهای ارتفاعی خود را نسبت به آن میسنجید. همچنین اگر در آزمون نظام مهندسی در صورت سوال به شما کد ارتفاعی ندادند یا “زمین مسطح” در سوال ذکر شده بود همانند پروژه های اجرایی شما میتوانید پیاده رو یا معبر عابرین را 0.00 یا همان تراز مبنا در نظر بگیرید و حال با توجه به آن طراحی پلان معماری خود را انجام دهید.
حداکثر تراز طبقه همکف
بعد از پیدا کردن تراز مبنا حال باید تراز طبقه همکف را بدست آوریم. تراز طبقه همکف نهایتاً میتواند 1.20+ باید، یعنی طبقه همکف نهایتاً میتواند 120 سانتی متر از تراز 0.00 ما بالاتر باشد، در غیر این صورت طبقه همکف محسوب نمیشود و طبقه اول مینامیم.
دلیل انتخاب طبقه همکف در تراز 1.20+ این است که، آب باران به داخل منزل نفوذ نکند. این موضوع بایستی حتماً در مناطق پر باران، در نظر گرفته شود. یکی دیگه از دلایل قرار گرفتن طبقه همکف در تراز 1.20+ این است که باعث میشود میزان گودبرداری کمتر شود و همچنین با این کدارتفاعی طبقه همکف میزان طول رمپ و شیب رمپ به خصوص در زمین های شیب دار برای رسیدن به طبقه زیرزمین کمتر میشود.
اما باید دقت داشته باشید که با توجه به ارتفاع مجاز ساختمان با توجه به گروه بندی های ساختمان ،مجاز به قرار دادن تراز طبقه همکف در ارتفاع 120 سانتی متری هستیم یا خیر؟
مثال:
برای درک بهتر ما یک سوال از آزمون نظام مهندسی مهر 96 را برایتان حل میکنیم، طبق خواسته سوال ما باید ساختمانی 3 طبقه و طبقه زیرزمین بدون پنجره نورگیر از نما طراحی کنیم و همچنین ضخامت سقف 30 سانتی متر و ضخامت سقف بام را 40 سانتی متر در نظر بگیریم و بعد کد طبقه همکف را بدست بیاوریم.
شروع پاسخ:
- بنا بر صورت سوال چون زمین مسطح میباشدتراز مبنا را برابر با پیاده رو در نظر میگیریم.(تراز صفر صفر همان تراز پیاده رو میبشد.
- حداقل ارتفاع کف تا زیر سقف طبقات مسکونی 2.60 متر میباشد.
- ارتفاع جانپناه 90 سانتی متر (به شرطی که 20 سانتی متر پیش آمدگی به سمت بام داشته باشیم.)
- مطابق با مبحث 4 مقررات ملی ویرایش 92، ارتفاع مجاز ساختمان 11.30 میباشد.(برای ساختمان هایی که در طبقات زیر زمین ار نما نور گیر ندارند.)
بعد از این که اطلاعات ساختمان را بدست آوردیم حالا یک برش فرضی مطابق با داده های مسئله میکشیم(مطابق تصویر زیر)و ، همانطور که میبینید بعد از جمع زدن ارتفاع طبقات و جانپناه و ضخامت سقف ها ارتفاع مورد نیاز برای این ساختمان برابر 9.70 متر میباشد که از حداکثر ارتفاع ساختمان که 11.30 متر بود کمتر است بنابراین ما ارتفاع مجاز را رعایت کردیم، حالا با کم کردن ارتفاع مجاز از ارتفاع ساختمان میزان ارتفاعی که تراز همکف میتواند بالا بیاید بدست می آید(1.6=9.7–11.30)
ما میتوانیم 1.6 متر همکف را بالا تر ببریم اما با توجه به ضوابط طبقه همکف نهایتاً میتواند 120 سانتی متر از 0.00 بالاتر باشد بنابر این ما میتوانید کد طبقات را به شرح زیر بنویسیم:
- طبقه همکف 1.20+
- طبقات مسکونی 4.10+ و 7.00+
- طبقه بام 10.00+
دوره های آموزشی
دوره محکومان قبولی در آزمون نظام مهندسی (نظارت و اجرا معماری)
سالانه سازمان نظام مهندسی، آزمونهایی را برگزار میکند و افرادی که بتوانند در این آزمونها قبول شوند، صلاحیت ورود به…
دوره جامع آموزش طراحی پلان معماری(سبک WMD)+(ضوابط شهرداری و مقررات ملی)
چرا طراحی پلان معماری را باید یاد بگیریم؟ علیرضا خلیلی alirezakhalili5513@ 45.5K Followers Instagram یکی از مراحل ساخت یک پروژه،…
آموزش صفر تا صد اتوکد(کامل ترین دوره آموزش اتوکد با 3000 هنرجو)+(آپدیت رایگان)
کد خدا شما رو به خدای اتوکد تبدیل میکنه… در بر گرفتن تمامی سرفصل های اتوکد از مهمترین ویژگی های این دوره هستش.
محاسبه تراز مبنا در معبر شیبدار
اگر زمین ما شیب دار بود، پیدا کردن تراز مبنا کمی پیچیدگی دارد زیرا شما باید تراز متوسط را بدست بیاورید و آن تراز متوسط حالا همان تراز مبنا یا 0.00 شما میباشد. برای پیدا کردن تراز متوسط در زمین های شیب دار کافیست تراز بالا دست را از تراز پایین دست کم کنید و بعد تقسیم بر دو کنید.حال نقطه ای که بدست می آورید همان تراز مبنا شما میباشد و تمامی کدهای ارتفاعی خود را بر اساس آن میسنجید. برای درک بهتر مثالی را برایتان در تصویر زیر ذکر کردیم که متوجه شدن این موضوع را برایتان راحت تر میکند. اما قبلش یک نکته ای مهم را باید به شما بگوییم.
گاهی اوقات زمین ساخت ما مسطح میباشد و تنها معبر ما شیب دار میباشد که در این حالت همانند تصویر و ویدیو زیر میتوانیم تراز متوسط را بدست بیاوریم و به عنوان تراز 0.00 در نظر بگیریم.
در تصویر زیر تراز متوسط همان نقطه میان تراز 6.0+ و 2.0+ میباشد که در این زمین تراز متوسط برابر با 4.0+ شده است اما دقت کنید که این نقطه تراز مبنا ما هست و حال باید این نقطه را 0.00 در نظر بگیریم و طراحی خود را بر اساس این نقطه انجام دهیم.
محاسبه تراز مبنا در زمین شیبدار
حال مطابق مبحث 3 مقررات ملی ساختمان اگر معبر ما مسطح و زمین ساخت ما شیب دار باشد، اگر سطح اشغال ما از دیوار خارجی و حدمالکیت ما کمتر از 180 سانتی متر باشد ما تراز مبنا را پایین تر نقطه حد مالکیت در نظر میگیریم.اما اگر فاصله حد مالکیت از معبر بیش تر از 180 سانتی متر باشد ما باید یک نقطه در محدوده 180 سانتی متری از سطح اشغال خود در نظر بگیریم.اگر ساختمان ما از معبر بیشتر از 180 سانتی متر فاصله داشت ما باید یک نقطه در 180 سانتی متری ساختمان به عنوان تراز مبنا انتخاب کنیم، در مقررات ملی ساختمان اشاره ای به مکان دقیق این نقطه نشده است اما در پروژه های اجرایی عموماً در 90 سانتی متری ساختمان این نقطه را در نظر میگیرند. این نکته را باید یادآوری کنم که در این حالت ما مستقیم تراز مبنا را بدست می آوریم و دیگر نیاز به محاسبه تراز متوسط نمیباشد. برای درک بهتر در ویدیو زیر به طور کامل هر دو حالت را باهم مقایسه کرده و شما بعد از دیدن این ویدیو دیگر مشکلی با چیدا کردن تراز مبنا نخواهید داشت.
چگونه کدارتفاعی را در ساختمان حساب کنیم؟
محاسبه کد ارتفاعی در ساختمان یک فرآیند دقیق و حیاتی است که به تعیین ارتفاع نقاط مختلف نسبت به یک سطح مرجع مشخص (سطح مبنا) می‌پردازد. این فرآیند در مراحل مختلف طراحی و ساخت و ساز به کار میرود. در ادامه، مراحل کلی محاسبه کد ارتفاعی در ساختمان شرح داده شده است:
مراحل محاسبه کد ارتفاعی:
انتخاب و تعیین سطح مبنا (Benchmark): سطح مبنا معمولاً یک نقطه ثابت و شناخته شده است که ارتفاع آن نسبت به یک سطح مرجع محلی مشخص شده است. این نقطه میتواند یک میله فلزی، صفحه بتنی یا هر نشانه فیزیکی دیگری باشد که به عنوان مرجع ارتفاعی استفاده میشود.
استفاده از ابزارهای نقشه‌برداری:
- تئودولیت یا تراز نوری: برای اندازه‌گیری دقیق ارتفاع نقاط مختلف نسبت به سطح مبنا.
- تراز لیزری: برای تعیین ارتفاعات در محیط‌های داخلی و خارجی با دقت بالا.
- دستگاه‌های جی‌پی‌اس: برای پروژه‌های بزرگ و زمانی که نیاز به دقت بالا و پوشش گسترده وجود دارد.
محاسبه ارتفاع نقاط مختلف:
ارتفاع هر نقطه مورد نظر را نسبت به سطح مبنا اندازه‌گیری کنید. برای این کار میتوانید از اختلاف ارتفاع اندازه‌گیری شده توسط ابزارهای نقشه‌برداری استفاده کنید. در صورت استفاده از تئودولیت یا تراز نوری، ارتفاع نقطه با استفاده از اختلاف ارتفاع (اختلاف بین ارتفاع تئودولیت و ارتفاع نقطه هدف) محاسبه میشود.
ثبت و مستندسازی ارتفاعات: همه نقاط اندازه‌گیری شده و ارتفاعات آنها باید به دقت ثبت و مستند شوند. این اطلاعات معمولاً در نقشه‌های ساختمانی و گزارش‌های نقشه‌برداری ذخیره می‌شوند.
بررسی و تطبیق با نقشه‌ها: ارتفاعات محاسبه شده باید با نقشه‌های طراحی و مهندسی ساختمان تطبیق داده شوند. هرگونه تفاوت باید بررسی و اصلاح شود تا اطمینان حاصل شود که همه چیز مطابق با طراحی اولیه است.
مثال عملی برای محاسبه کدارتفاعی
فرض کنید سطح مبنا (Benchmark) در یک محل ساختمانی دارای ارتفاع 1 متر از سطح مبنا یا لبه جدول پیاده رو است. اکنون می‌خواهیم ارتفاع یک نقطه در طبقه اول ساختمان را محاسبه کنیم.
تعیین ارتفاع نقطه مورد نظر: با استفاده از تئودولیت یا تراز نوری، ارتفاع نقطه مورد نظر را نسبت به سطح مبنا اندازه‌گیری میکنیم. فرض کنیم این ارتفاع 2.50 متر باشد.
محاسبه ارتفاع نقطه: اگر ارتفاع سطح مبنا 100.00 متر است و ارتفاع اندازه‌گیری شده 2.50 متر است، بنابراین ارتفاع نقطه مورد نظر 1 + 2.50 = 3.50 متر خواهد بود.
این روش به شما کمک میکند تا بتوانید به دقت ارتفاع نقاط مختلف در ساختمان را نسبت به سطح مبنا تعیین کنید و در نتیجه ساخت و ساز را با دقت بیشتری انجام دهید.
ضوابط طراحی پلان معماری
ویژگی های دوره کدخدای معماری
ما دوره ای را آماده کرده ایم که در این دوره از مبانی طراحی پلان معماری (برای کسانی که در رشته معماری تحصیل نکردند) تا جزئی ترین و ریز ترین نکات از ضوابط طراحی و نقشه خوانی را با سرفصل هایی کامل پوشش دهد و اسم این دوره را کدخدای معماری گذاشته ایم چون قراره با شرکت در این دوره به جمع بزرگان این صنعت اضافه شوید و کدخدای طراحی پلان شوید. شما با آموزش ضوابط فاز 2 معماری میتوانید بازار کار خود را تضمین کنید.
دوره جامع آموزش طراحی پلان معماری(سبک WMD)+(ضوابط شهرداری و مقررات ملی)
چرا طراحی پلان معماری را باید یاد بگیریم؟ علیرضا خلیلی alirezakhalili5513@ 45.5K Followers Instagram یکی از مراحل ساخت یک پروژه،…
دوره جامع آموزش طراحی پلان معماری(سبک WMD)+(ضوابط شهرداری و مقررات ملی)
چرا طراحی پلان معماری را باید یاد بگیریم؟ علیرضا خلیلی alirezakhalili5513@ 45.5K Followers Instagram یکی از مراحل ساخت یک پروژه،…
صفر تا صد ضوابط طراحی
آموزش تمام ضوابط طراحی ازمبانی معماری تا تمام مباحث مربوط به ساختمان
پشتیبانی دائمی
دوره دارای پشتیبانی دائمی و خصوصی میباشد
نکات اجرایی
در طول دوره نکات و شیوه اجرا هم آموزش داده میشود
حل تمرین و نمونه توسط هنرجو
در هر فصل تمرین های متعددی برای هنرجویان درنظر گرفته شده است
نمونه نقشه و بلاک های دسته بندی شده مبلمان
برای تسریع در امر نقشه کشی تمام بلاکهای مبلمان به رایگان و دسته بندی شده ارائه میشود
آموزش نقشه خوانی
نقشه خوانی به تنهایی میتواند به شما به عنوان یک مجری بسیار کمک کند
ورکشاپ و سمینار رایگان
تمام ورکشاپ ها و سمینار و وبینار های آکادمی برای هنرجویان رایگان میباشد
پوشش کامل ضوابط شهرداری و مقررات ملی
در دوره فرق بین ضوابط شهرداری با مقررات ملی گفته خواهد شد و تمام ضوابط هردو آموزش داده میشود
معرفی موقعیت های استخدام و فریلنسری
بعد از گذراندن دوره روش های کسب درآمد به صورت فریلنسری و موقعیت های شغلی برای استخدام به هنرجویانی که دوره را به اتمام برسانند و تمرین هارا حل کنند معرفی میشود
آموزش نرم افزار اتوکد
یکی از نرم افزار هایی که میتوانید به کمک آن طراحی خود را به نقشه های ساختمانی تبدیل کنید نرم افزار اتوکد میباشد. آموزش نرم افزار اتوکد میتواند بسیار برای شما سخت باشد اگر درک بالایی از آن نداشته باشید که ما در دوره صفر تا صد اتوکدبه طور کامل با آموزش مفاهیمی ساده از این نرم افزار به شما برای یادگیری این نرم افزار کاربردی کمک میکنیم.
اما اگر میخواهید به جمع 3000 هنرجوی حرفه ای دوره کدخدا بپیوندید تنها کافیست در دوره کدخدا شرکت کنید تا به خانواده حرفه ای ها اضافه شوید.
کدخدا شمارا به خدای اتوکد تبدیل میکند.
برای اطلاع از دیگر مزایایه دوره کدخدا روی لینک زیر کلیک کنید.
فاز صفر معماری / فاز مطالعاتی معماری
مسئله ای که همیشه وجود دارد این است که کمتر کسی در طراحی به فاز صفر یا همان فاز مطالعاتی دقت میکند و اکثراً طبق چهارچوبی که برای آنها تعریف شده طراحی خود را پیش میبرند. فاز مطالعاتی در ادامه فرآیند طراحی بسیار تاثیر گذار است، زیرا مسیر طراحی را شما باید همان ابتدا انتخاب کنید.همچنین شما میتوانید در مقاله زیر در خصوص تفاوت نقشه های فاز یک و فاز دو معماری بیشتر بدانید.
دیگر مقالات آموزشی
رفع ارور لایسنس اتوکد ( رفع ارور برای تمامی ورژن ها)
پیش از این آموزش نصب اتوکد در سایت برای شما به صورت مقاله قرار گرفته است
دانلود لیسپ tlen برای اتوکد (دانلود +آموزش ویدیویی و تصویری)
لیسپ TLEN در اتوکد یکی از قدرتمند ترین لیسپ ها برای محاسبه طول یک
دانلود بلاک های مبلمان اتوکد (10 هزار بلوک های آماده اتوکد)
نرم افزار اتوکد یکی از قدرتمند ترین ابزار ها برای ترسیم نقشه های دو
دانلود لیسپ شماره‌گذاری خودکار در اتوکد ( 2 لیسپ قدرتمند شماره گذاری )
دستورات نرم افزار اتوکد به تنهایی تعداد محدودی میباشند که هر کدام ویژگی های خود
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
8 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام استاد، دیروزداشتم دوره رو نگاه میکردم قسمتی کهتراز مبنا رو حساب میکردیدو متوجه شدم ولی یه سوال اجرایی: چگونه زمین شیب دار را مسطح کنیم؟ اصلا به نظرتون کار درستیه؟ به منه طراح مرتبطه یا نه مجری باید اینکارو بکنه؟ ممنونم استاد عزیز
سلام و درود علی جان، در فصل بازار کار به صورت کامل روش اجراشو هم توضیح دادم
سلام، محاسبه تراز تو مرحله فاز ۱ صورت میگیره یا فاز ۲؟
در مرحله فاز 1
سلام، ضوابط طراحی در زمین های شیب دار هم به همین صورته؟
سلام و درود، بله در ویدیو داخل مقاله به طور کامل توضیح داده شده
سلام و درود
ببخشید من در محاسبه کد ارتفاعی زمین مشکل دارم میشه کمکم کنید؟
داخل مقاله به طور کامل توضیح داده شده